Əmlak Məsələləri Dövlət Komitəsi tərəfindən 10 iyul tarixində Sumqayıtda yerli icra hakimiyyətləri və bələdiyyələrin iştirakı ilə torpaq münasibətlərinin tənzimlənməsi, mühafizəsi və torpaq bazarının təşkilinə dair regional İşgüzar Forum keçirilib. Forum Abşeron, Xızı, Siyəzən və Qubadlı rayonlarını əhatə edib.

Tədbirdə Əmlak Məsələləri Dövlət Komitəsinin rəhbərliyi, Sumqayıt şəhəri, Abşeron, Siyəzən, Xızı və Qubadlı rayonlarının icra hakimiyyətlərinin rəhbərliyi, Ədliyyə Nazirliyinin Bələdiyyələrlə İş Mərkəzinin nümayəndəsi, bələdiyyə sədrləri, ictimai təşkilatlar və mətbuat nümayəndələri iştirak ediblər. 

 

Forumlara iyulun əvvəlindən start verilib və indiyədək Şirvan, Ucar və Şamaxıda təşkil olunub. Başlıca məqsəd dövlət torpaqlarının mühafizəsinə, qorunmasına və istifadəsinə vahid mərkəzdən dövlət nəzarətinin həyata keçirilməsi, belə torpaqlardan kateqoriyasına zidd istifadə hallarının qarşısının alınması istiqamətində görülən işlərin, habelə torpaq müfəttişlərinin fəaliyyəti barədə tədbirlərin açıqlanmasıdır.

 

Eyni zamanda, torpaq münasibətlərinin dövlət tənzimlənməsi və torpaq bazarının təşkilində komitənin fəaliyyətini aidiyyəti dövlət orqanları, bələdiyyələr, hüquqi və fiziki şəxslərlə əlaqələndirmək və bu barədə ictimaiyyəti məlumatlandırmaqdır.

 

Tədbiri giriş nitqi ilə Əmlak Məsələləri Dövlət Komitəsinin sədr müavini Rafiq Cəlilov açıb. Qeyd olunub ki, Azərbaycan Respublikası Prezidenti tərəfindən mülkiyyət hüquqlarının tənzimlənməsində vahid idarəçiliyi təmin etmək məqsədilə 04 may 2015-ci il tarixli müvafiq Fərman imzalanıb. Bu Fərmanla Əmlak Məsələləri Dövlət Komitəsinin yeni Əsasnaməsi təsdiq edilib. Torpaq idarəçiliyi ilə əlaqədar bir sıra yeni vəzifə və funksiyalar komitəyə həvalə edilib. Torpaqların istifadəsi, mühafizəsi və qorunmasına dövlət nəzarəti və torpaq bazarının təşkili komitənin yeni fəaliyyət istiqamətlərinə aid edilib. Mülkiyyət hüquqlarının tənzimlənməsində vahid mərkəzdən idarəçilik qeydiyyat üçün tələb olunan sənədləşdirmə prosesində rahatlığın, operativliyinin və şəffaflığın kifayət qədər artması deməkdir.

 

Vurğulanıb ki, komitənin yeni funksiyalarının icrasında yerli icra hakimiyyətləri, fiziki və hüquqi şəxslər, bələdiyyələr və aidiyyəti dövlət qurumları ilə fəaliyyətin koordinasiyası vacibdir. Bu baxımdan belə ardıcıl regional tədbirlər mühüm əhəmiyyət daşıyır. Torpaqların mühafizəsi, təyinatı üzrə istifadəsi, qeyri-qanuni istifadə hallarının qarşısının alınması istiqamətində təxirəsalınmaz tədbirlər keçirilir. Bildirilib ki, yeni Əsasnamə ilə, Azərbaycanda torpaqlardan istifadə və onların mühafizəsinə nəzarət üzrə dövlət müfəttişi statusu müəyyən edilib. Komitənin şəhər və rayonlar üzrə müfəttişləri dövlət torpaqlarının mühafizəsinə, qorunmasına, kateqoriyasına zidd istifadəsinə nəzarəti həyata keçirirlər. Müfəttişlər mütəmadi qaydada  monitorinq və müşahidələr aparır, aşkar edilmiş qanun pozuntuları ilə bağlı qanunvericiliyə uyğun olaraq tədbirləri həyata keçirirlər. Pozuntularla əlaqədar torpaq və inzibati xətalar barədə qanunvericiliyə əsasən inzibati cərimələr və sanksiyalar tətbiq edilir.

 

Sədr müavini qeyd edib ki, bəzi hallarda torpaqların kateqoriyasına zidd istifadə hallarına rast gəlinir. Meşə fondu torpaqları yaşayış məqsədilə istifadə olunur, tikintilər aparılır. Eyni zamanda, kənd təsərrüfatı, sənaye örüş və otlaq sahələrində də yaşayış evləri, obyektlər tikilir və ya yaşayış təyinatlı torpaqlarda sənaye obyektləri inşa olunur. Belə halların aradan qaldırılması üçün komitənin torpaq müfəttişləri yoxlamalar həyata keçirir. Pozuntu halları aşkar olunduqda qanunvericiliyə uyğun tədbirlər görülür.

 

Bildirilib ki, hazırda bütün kateqoriyalı torpaqların elektron uçotu, xəritələşməsi və məlumat bankının yaradılması istiqamətində işlər aparılır. Torpaqların elektron informasiya sisteminin yaradılması ilə bağlı mütərəqqi beynəlxalq təcrübə öyrənilir. Bu prosesə beynəlxalq ekspertlər cəlb olunur. Bu sistem  ölkə üzrə bir mərkəzdən torpaqların idarə olunması, mühafizəsi, istifadəsi üzrə kompleks tədbirləri həyata keçirməyə imkan yaradacaq.

 

Forumda torpaqların dövlət idarəetməsi və torpaq bazarının təşkili ilə bağlı çıxış və təqdimatlar olub. Qeyd olunan məsələlərlə bağlı qanunvericiliyin tələbləri izah olunub və əyani şəkildə slaydlarla nümayiş etdirilib. Torpaq münasibətlərinin tənzimlənməsi, torpaqlardan istifadəyə və onların mühafizəsinə dövlət nəzarətində yeni prinsiplər və mexanizmlər barədə ətraflı məlumat verilib. Yerli icra hakimiyyətlərinin, bələdiyyələrin, fiziki və hüquqi şəxslərin torpaqların kateqoriyaları və istifadəsində hüquq və vəzifələri nəzərə çatdırılıb. Torpaqların kateqoriyasından asılı olaraq onların istifadəsi, təyinatının dəyişdirilməsi qaydaları izah olunub. Dövlət, bələdiyyə və xüsusi mülkiyyətə aid torpaqların kateqoriyası, təyinatına zidd olaraq torpaq sahələrində tikintilərin aparılması barədə görülən tədbirlərdən bəhs olunub. Torpaqların təyinatına zidd istifadəsi nəticəsində torpağın münbitliyinə və yararlılığına olan mənfi təsirlər və gələcəkdə yaradacağı ziyanlar barədə məlumat verilib. Qeyd olunub ki, torpaq sahələrindən əsassız və qeyri-qanuni istifadə hallarının, torpaq qanunvericiliyinə zidd özbaşına tikintilərin aparılmasının qarşısının alınması istiqamətində tədbirlər gücləndirilib.

 

İşgüzar Forumda torpaqların mühafizə zonaları ilə qanunvericiliyə riayət olunması məsələlərinə də toxunulub. Dəmir yolu, avtomobil yolları, elektrik xətləri, qaz təchizatı, ixrac neft boru və su mühafizə zonalarının sərhədləri, sahil mühafizə zolaqları barədə məlumat verilib. Bu mühafizə zonaları ilə bağlı tələblərə əsasən torpaqların istifadəsi məsələləri izah olunub. Diqqətə çatıdırlıb ki, mühafizə zolaqlarında qanunla müəyyən edilmiş məsafələr nəzərə alınmamaqla tikintilərin aparılması qanuna ziddir.

 

Forumda torpaqların kateqoriyaları, səmərəli istifadəsi və mühafizəsi məqsədilə komitənin hüquqları barədə məlumat verilib. Bildirilib ki, komitə müvafiq qurumların verilmiş qanunazidd qərarlarının icrasını dayandırmaq və ləğv etmək barədə məhkəmə iddiasi qaldırmaq hüququ vardır. Həmçinin, təyinatına zidd istifadə hallarında torpağın istifadəçidən geri alınması barədə tədbirlər görülür. İnzibati xəta törətmiş şəxslər qanunvericiliyə uyğun olaraq inzibati məsuliyyətə cəlb edilir.

 

Forumda komitənin torpaq bazarının təşkili sahəsində həyata keçirdiyi tədbirlər barədə məlumat verilib. Qeyd olunub ki, torpaq bazarı torpaq sahələrinin alqı-satqısı, girov qoyulması, bağışlanması, habelə mülkiyyət, istifadə və icarə hüquqlarının dəyişməsi ilə bağlı yaranan hüquqi və iqtisadi münasibətləri tənzimləyir.

 

İşgüzar forumda torpaq münasibətlərinin tənzimlənməsində mövcud çətinliklər də müzakirə olunub. Bildirilib ki, bəzi hallarda ərazinin planlaşdırılması və tikintisi layihələrinin tələbləri, habelə yeraltı və yerüstü  kommunikasiya xətlərinin mühafizə zonaları müvafiq qurumlar tərəfindən nəzərə alınmır.

 

Forumun yekununda komitə ilə digər əlaqəli qurumların birgə fəaliyyəti istiqamətində həyata keçiriləcək zəruri tədbirlər barədə məlumat verilib. Qeyd olunub ki, komitə ilə bələdiyyələr və aidiyyəti dövlət qurumları ilə fəaliyyətin koordinasiyası torpaqların dövlət idarəetməsi, səmərəli istifadə və nəzarət, torpaq bazarının təşkili sahəsinə öz töhfəsini verəcək. Effektiv idarəetmə metodlarının və müasir yanaşmaların kompleks tətbiqinə müsbət təsir göstərəcək.